Woensdag 31 Mei

''Ik weiger om te capituleren onder de druk van de georganiseerde misdaad'', John van den Heuvel

Waarom hij er niet gewoon mee stopt? Is het de moeite waard dat hij en zijn gezin 24/7 met bewaking moeten leven? Of hij er niet gek van wordt dat elke stap die hij zet vooraf moet zijn gepland? Om nog maar te zwijgen over het levensgevaar dat hij loopt. Gastpreker John van den Heuvel was tijdens de Top Business Lunch van WTC/e Brainport in het paviljoen van Asperges op de Velden heel stellig. “Ja, dat is het waard. Ik weiger om te capituleren onder de druk van de georganiseerde misdaad, want dan krijgen zij hun zin en is het einde zoek. Dat worden we een narco-staat en dat moeten we met zijn allen niet willen. En by the way, ik vind mijn werk ook gewoon leuk en ik heb, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, ook gewoon een mooi en goed leven ook al ken in mijn beperkingen. Niet in de laatste plaats dankzij de steun die ik van mijn directe omgeving ervaar.”

“Of het nu ik en mijn collega’s zijn, de vertegenwoordigers van de rechtspraak of andere mensen die te maken krijgen met deze figuren, als we niets doen, wordt het van kwaad tot erger en in wat voor maatschappij leven we dan? We kunnen niet tolereren dat de misdaad welig tiert”, vervolgt van den Heuvel deze middag zijn betoog. Om daar direct aan toe te voegen dat jet niet eenvoudig is, zal zijn of zal worden om de georganiseerde misdaad terug te dringen. “Ik heb in de veertig jaar dat ik in mijn werk te maken heb gekregen met misdaad, eerst als agent in Amsterdam, later als lid van een undercoverteam en uiteindelijk in mijn huidige rol als misdaadjournalist namelijk het milieu zien veranderen. Toen ik begon had ik te maken met wat ik omschrijf als ‘de Hollandse Penoze’ met als kopstukken mannen als Willem Holleder, Cor van Hout en Klaas Bruinsma. Absoluut geen lieverdjes, maar wel figuren die duidelijk onderscheidt maakten tussen de  onder en bovenwereld. Er was een bepaalde vorm van respect, zelfs voor ons misdaadjournalisten. En dat garandeerde ons op een bepaalde wijze een veilige werkomgeving.”

En dat is wel een groot verschil met de wijze waarop we nu ons werk doen. De moorden op advocaat Derk Wiersum en mijn collega Peter R de Vries hebben aangetoond dat de huidige criminelen nergens meer voor terugdeinzen. Ze zijn niets ontziend en zijn ook niet bang om zichtbaar in de maatschappij. De ‘Mocro-maffia’, want over hen heb ik het, onder leiding van Redouan Tahgi, voert een waar schrikbewind uit die zich het beste laat vergelijken met de manier waarop Mexicaanse en Colombiaanse drugskartels hun zaken regelen.”

Het heeft er mede voor gezorgd dat ook John inmiddels streng beveiligd wordt bij alles wat hij doet. Een lastige situatie voor hem en zijn omgeving en in het bijzonder zijn gezin. Toch is John niet van plan een andere baan te zoeken. “Ik vind mijn werk leuk en ik denk dat ik een goede zaak dien door zware criminaliteit aan de kaak te stellen. Het is niet iets wat we als samenleving maar goed moeten keuren. Integendeel, er worden elke dag levens verwoest door drugsgebruik. Direct en indirect. Dat kunnen en mogen we nooit normaal gaan vinden. Mede daarom zet ik mijn missie voort ook al levert dat gevaar op. Maar ik kan iedereen hier ook gerust stellen, in tegenstelling tot wat veel mensen denken heb ik ook gewoon een leuk leven en geniet ik van bijvoorbeeld mijn aanwezigheid hier.”

Blijft natuurlijk wel de vraag staan of we in Nederland het tij ooit gaan keren. Of we de criminaliteit terug zullen gaan dringen. John: “Helemaal stoppen doe je het nooit. Het is iets van alle tijden. Waar ik wel in geloof is dat we nog het nodige kunnen doen om de criminaliteit en het geweld te verminderen. Om te beginnen denk ik dat we preventief aan de slag moeten gaan en onze kinderen leren dat het gebruik van drugs, zoals een lijntje of pil, niet normaal is. Minder vraag maakt de handel minder aantrekkelijk. Tegelijkertijd zal het strafregime in Nederland strenger moeten worden. Een crimineel redeneert eigenlijk als een ondernemer. Waar kan ik met een investering het beste rendement halen tegen de geringste risico’s. En ja, dan is Nederland interessant. Centraal in Europa, logistiek sterk georganiseerd, onder andere door de Rotterdamse haven en een geringere pakkans met lagere straffen dan in andere landen, dan is de keuze natuurlijk snel gemaakt.” Maar hoe moet het dan wel? Is ook één van de vragen uit het gezelschap. John: “Ik vin dat we meer naar het buitenland moeten kijken. Niet alleen omdat niet alleen ondernemen, maar ook crime vaak over landsgrenzen heen gaat. Ik denk dat je door internationale samenwerking  vaak wat van elkaar kunt leren. In elk land is rechtspraak en aanpak immers anders. Zo ben ik zelf erg gecharmeerd van de Italiaanse aanpak die de doet aan omgekeerde bewijslast. Als je niet aan kunt tonen hoe je aan een bepaalt vermogen komt of hoe je je bepaalde luxe kunt veroorloven, legt de Italiaanse FIOD beslag. En weet je wat het mooiste er aan is, de opbrengsten komen ten goede aan de Italiaanse gemeenschap. Dus kan het voorkomen dat je een opvang voor daklozen gehuisvest ziet in een luxe villa. Als je dat ziet dat weet je vanaf nu: misdaad loont niet en als het wel zo is dan toch maar voor korte tijd. En laat dat ook een bemoedigende gedachte zijn: ik weet inmiddels na veertig jaar uit ervaring: bijna elke crimineel loopt vroeg of laat tegen de lamp. En daar wil ik graag mijn steentje aan bij blijven dragen.”