Woensdag 27 November, 16:00 - 19:00

Familiebedrijven | Toekomstvisie en Generatieverschillen

  • familiebedrijven

Altijd samen, nooit alleen. Deze lijfspreuk van wijlen Christiaan van den Heuvel, oprichter van Chr. van den Heuvel & zonen, the house of fine carriages, is er eentje waar menig eigenaar van een familiebedrijf zich in zal herkennen. Maar ook de contradictio in terminis, het feit dat je dus ook altijd rekening moet houden met de familiebanden, zullen veel ondernemers onderkennen. Zeker als er sprake is van toetreding van de nieuwe generatie. Hoe kijken zij naar verleden en heden, maar nog belangrijker: hoe zien zij de toekomst? En strookt dat met de zienswijze van de huidige DGA’s. En wat als de neuzen niet direct dezelfde richting in staan? Worden deze zaken dan besproken? Hoe wordt er überhaupt gecommuniceerd over dingen die niet goed gaan of beter kunnen? Spreken familieleden elkaar daar op aan of wordt veel met de mantel der liefde bedekt? Tijdens de masterclass ‘Toekomstvisie en Generatieverschillen’, met als prachtlocatie het Rijtuigenmuseum Valkenswaard, werden de ondernemers van de aangesloten familiebedrijven binnen WTC/e Brainport uitgedaagd om aan de hand van een aantal stellingen met elkaar hierover in discussie te gaan. Dit onder professionele begeleiding van Michel Prent, namens BDO begeleidt en adviseert hij familiebedrijven.

Even voorstellen familiebedrijf Chr. van den Heuvel

Maar voordat de ondernemers aan het werk werden gezet, maakten zij kennis maken met het familiebedrijf Chr. Van den Heuvel en zonen. Het bedrijf, met als boegbeeld het Rijtuigenmuseum Valkenswaard, koopt en verkoopt klassieke rijtuigen en toebehoren. Ook is het als producent wereldwijd marktleider waar het gaat om de productie van professionele wagens en toebehoren voor de mensport. Zo reden de afgelopen 20 jaar reden alle wereldkampioenen met een wagen van Van den Heuvel. Ook is het bedrijf dealer van het toonaangevende topmerk Ideal Eqestrian paardentuigen. Tot slot is het Rijtuigenmuseum inmiddels een gewilde locatie voor iedereen die in een sfeervolle setting wat te vieren heeft. Een combinatie van activiteiten met als rode draad de liefde voor de paardensport en dan in het bijzonder paard en wagen.

Traject tussen willen en kunnen

Gastheer Eric van de Heuvel nam op onderhoudende wijze zijn gasten mee in het verleden, het heden en de toekomst van het familiebedrijf. Een bedrijf dat hij samen runt met zijn twee broers, Frits en Henri, terwijl de derde generatie in de persoon van zoon en neef Sjors staat te trappelen om op termijn het succesvolle familiebedrijf over te nemen. Hoe dit in het vat gegoten zal gaan worden, ligt nog in de toekomst opgesloten. Niet in de laatste plaats omdat het goed leiden van het bedrijf niet alleen ondernemerschap vereist, maar ook omdat de corebusiness van het bedrijf om een grote en specifieke deskundigheid vraagt. Iets wat de verkoop aan een externe partij bijvoorbeeld alweer lastiger maakt. Het zou dus meer voor de hand liggen om het bedrijf over  te dragen aan Sjors die vanaf zijn 10e in het bedrijf rondloopt en van zowel zijn vader als zijn ooms heeft gezien wat er moet gebeuren. Wat niet wil zeggen dat het al op voorhand een gelopen koers is. Ook de zakelijke en financiële belangen zijn als vanzelfsprekend groot. Daardoor ligt tussen willen en kunnen naar verwachting nog een stevig traject van onderhandeling.

Communiceren is weten

Maar wat bepaalt nu het succes van een familiebedrijf? En, evenzo belangrijk, wat zijn de grootste bedreigingen? Het antwoord is eigenlijk heel eenvoudig: de nauwe banden tussen de betrokkenen. En dan niet alleen de verhoudingen tussen degenen die direct bij het bedrijf betrokken zijn, maar ook die met de familieleden die indirect van invloed zijn op de te volgen koers. Aan de hand van een aantal prikkelende stellingen afgeleid van een vooraf ingevulde ‘monitor familiebedrijven’ probeerden de ondernemers daar antwoord op te geven. Want hoe maakt iemand kenbaar dat hij interesse heeft om in het bedrijf te komen? Of dat er juist geen interesse is, terwijl het wellicht wel van hem of haar wordt verwacht. En is de nieuwe generatie wel altijd capabel genoeg om het bedrijf de toekomst in te leiden? Is het neerleggen van de toekomstvisie en de uitrol daarvan iets van de nieuwe beleidsbepalers of heeft de zittende directie daar ook nog wat over te zeggen? En wat doe je als (niet alle) kinderen in het bedrijf willen komen of na een bepaalde tijd er toch achter komen dat het toetreden tot het familiebedrijf niet dat brengt wat er van werd gehoopt? Vervallen daarmee hun (financiële) rechten of worden ze een soort van stille vennoot? En als dat zo is, wat is dan hun invloed op het bedrijfsbeleid?

Verwachtingsmanagement is meten

Vragen die stof tot gesprek gaven, maar ook stof tot nadenken. Want als zo vaak bij dit soort stellingen is er geen eenduidig antwoord te geven. Desondanks werd de middag toch afgesloten met een aantal waardevolle adviezen. Zo bleek dat communicatie het sleutelwoord is in hoe je samen het bedrijf wil runnen. Houd daarbij ook voldoende rekening met de familieleden die niet direct betrokken zijn, zeker in een gezinssituatie. Benoem de goede dingen, maar durf ook kritisch te zijn naar elkaar. Wat verwacht je van elkaar en wie is waarvoor verantwoordelijk. Welke rechten krijgt de nieuwe generatie, maar ook welke (financiële) plichten hebben zij ten opzichte van de ‘oude garde’, maar ook tot de overige betrokken familieleden. Om daar goed sturing aan te geven is een duidelijke bedrijfsvisie cq. toekomstvisie van essentieel belang. En vergeet niet mogelijke exit-scenario’s daarin mee te nemen. Ondernemen is en blijft immers risicovol. Ben je daarvan bewust, als overdrager, maar ook als nieuwe generatie. Of zoals een van de aanwezigen opmerkte: ‘Ook als het fout mocht gaan, moet het wel gezellig blijven bij het jaarlijkse familiediner’. En zo is het natuurlijk. Een familiebedrijf run je samen, nooit alleen. In goede en slechte tijden.

Hieronder een sfeerimpressie van het evenement