Donderdag 29 Februari, 11:30 - 14:00

‘het stormachtige bestaan van Lightyear’ | Top Business Lunch

  • cobalt
  • lithium
  • platinum
  • wtc/e brainport

FASTEN YOUR SEATBELTS! IT’s GONNA BE A BUMPY RIDE

Faillissementen zijn onlosmakelijk verbonden met het ondernemerschap. Toch is het ene faillissement het andere niet. Zo ondervonden ook Reinoud van Oeijen en Dirk de Jong, advocaten en curatoren  bij Holla Legal & Tax. Van Oeijen werd aangewezen om de surseance van betaling te begeleiden van Atlas Technologies BV. Van Oeijen: “Ik stond een broodje op kantoor te eten toen ik werd gebeld met de mededeling dat ik was benoemd tot bewindvoerder van Atlas Technoolgies B.V. Het deed niet direct een belletje rinkelen. Totdat de griffieraan de andere kant van de lijn zei: “Maar je kent het waarschijnlijk wel als ik zeg ‘Lightyear’.  Ik ben direct naar mijn kantoorgenoot Dirk gelopen en zei: “dit gaat wel wat worden!”

Want was Lightyear niet het boegbeeld van innovatie waar de Brainport Regio zo om bekend staat. En veranderde niet alles wat deze start-up aanraakte in spreekwoordelijk goud? Hoe kon het dan dat zij nu op punt stonden failliet te gaan? Wat was er mis gegaan en hoe erg was het misgegaan? Was er nog een mogelijkheid om het faillissement af  te wenden of tot een doorstart te komen? Want het kon toch niet zo zijn dat alle kennis en knowhow verloren zou gaan? En hoe konden de belangen van werknemers, klanten, investeerders en leveranciers het best behartigt worden?  Allemaal vragen die in een hele korte periode beantwoord moesten gaan worden. Aan bewindvoerder/curator Van Oeijen en kantoorgenoot De Jong om de antwoorden te vinden. En dat alles onder het vergrootglas van onder meer de media die het traject op de voet volgden. De Jong: “Want dat was een groot verschil met andere faillissementen. Je merkte aan alles dat dit een bedrijf was dat in haar korte bestaan voor heel veel impact had gezorgd. De trots van de regio was omgevallen, dat gevoel heerste heel sterk. En dat maakte ons werk er niet direct eenvoudiger op.”

Zeker niet toen al snel bleek dat de surseance van betaling omgezet moest worden in een definitief faillissement. Immers, de loonbetalingen van circa €4 miljoen konden onmogelijk op korte termijn voldaan worden en daarmee viel het doek voor de autobouwer. De productie van de Lightyear 0 in het Finse Uusikaupunki werd stilgelegd evenals de doorontwikkeling van de consumentvriendelijke Lightyear 2, die voor de grote doorbraak moest zorgen. Reden: het geld was letterlijk op. Gevolg: 620 mensen verloren hun baan en door het ontslag door de curator konden zij een beroep doen op het UWV. De Jong: “Dat is hetgeen wij als curatoren direct doen. De belangen van de betrokkenen zo goed mogelijk behartigen. In dit geval het personeel, waarvan een groot aantal internationale kenniswerkers waren met alle complexiteit van dien. Daarna, en gelijktijdig, zijn we gaan kijken of een doorstart mogelijk was om zo de belangen van de investeerders, leveranciers en klanten veilig te stellen.”

En dat bleek nog niet zo gemakkelijk. Het intellectueel eigendom van het concept van de zonneauto (patenten, merkrecht en technologie) bleek in handen van het consortium van investeerders die deze rechten als onderpand hadden afgedwongen. Van Oeijen: “En dat zorgde voor koudwatervrees bij nieuwe investeerders, want waar investeerden zij feitelijk in? Prototype’s van de Lightyear 0, en wat activa variërend van kantoorinrichting en materialen die over waren van de botsproeven die gedaan werden.  Kortom, je investeerde eigenlijk in niets zolang het intellectueel eigendom niet werd vrijgegeven en dan zou een doorstart ook niet plaatsvinden. En zo stonden wij er ook in. Als een doorstart op deze wijze geblokkeerd zou worden, zouden we de eigendommen van de failliete bv gaan veilen en dat was het dan. Het einde van een mooi en prestigieus project.”  

Zover kwam het uiteindelijk niet. Na een intensief traject werd er toch gekozen voor een doorstart. Door ook het faillissement uit te spreken van Atlas Technologies Holding B.V., werd de doorstart mogelijk. De doorstart vond plaats in een volledig nieuw bedrijf waarin het intellectueel eigendom werd opgenomen alsook een deel van de werknemers, dochterbedrijf Lightyear Layer (de fabriek in Venray waar de zonnecellen technologie is ondergebracht) en een deel van de inventaris. Het bedrijf krijgt de naam Lightyear Technologies, en wil binnen enkele jaren met de Lightyear 2 de eerste betaalbare zonne-auto op de markt brengen. Een knap staaltje werk van Van Oeijen en De Jong. Beiden zijn dan ook gepast trots. “Maar het kan alleen als uiteindelijk alle neuzen dezelfde richting uit gaan wijzen. Ook al is het dan met frisse tegenzin en onder grote weerstand.

Wat ook bleek toen de hele afwikkeling nog een scherp randje kreeg toen een van de investeerders een onafhankelijk onderzoek eiste naar mogelijk wanbestuur van de directie. Een onderzoek dat Van Oeijen al als onderdeel van de faillissementsprocedure  aan het uitvoeren was; daarvoor was ook al reeds een forensisch accountant in de arm genomen. Mede daarom werd ook het verzoek van de eiser afgewezen. De Jong: “Toch wil dat niet zeggen dat je geen ondernemerslessen uit dit hele traject kunt trekken. Dat in zee gaan met een start-up risicovol is, mag helder zijn. Vraag daarom zo veel mogelijk zekerheden voor je investeert. Maar kijk ook hoe ervaren de ondernemers achter de start-up zijn. En haal er wijs en grijs bij als dat wenselijk of noodzakelijk is. Professionaliteit, een goed netwerk, voldoende investeerders en transparante communicatie garanderen niet dat je als start-up altijd succesvol zult zijn, aar het vergroot je kansenaanzienlijk om je hele goede idee uit te laten groeien tot een  groot succes.”

Naast de rechtmatigheidsonderzoeken die door de curator nog worden uitgevoerd en in de afrondende fase zijn, worden ook nog de laatste activa van Lightyear verkocht. Zo wordt op korte termijn nog aangeboden de enige Lightyear 0 die in het Finse Uusikaupunki van de productieband is gerold en dus geheel klaar is. Deze Lightyear 0 zal op korte termijn door middel van een openbare veiling worden verkocht.

Hieronder een sfeerimpressie van het evenement